SAMENVATTING
Karst is een verzamelnaam voor oplossingsverschijnselen in kalksteen, die ontstaan door het sijpelen en stromen van zuur bodemwater op weg naar het grondwater.
KARSTVERSCHIJNSELEN
Karst is een streek in Slovenië met een landschap van diepe holten ontstaan na sterke oplossing van kalksteen door sijpelend en stromend bodemwater. Het Krijt van Zuid-Limburg kent ook Karst verschijnselen. Onder de oligocene, marine zanden van de Tongeren Formatie vinden we een kalksteenoppervlak bedekt met weinig oplosbaar residu, het (vuursteen) eluvium. Waar grofkorrelig, sterk doorlatend, Pleistoceen riviergrind van de oer-'Maas' is afgezet, stroomt meer bodemwater en vooral hieronder ontstaan aan het oppervlak oplossingsgaten, de karren; en in de kalksteen, tientallen meters diepe oplossingskanalen, de orgelpijpen (Juvigné, 1992), met verwante oplossingsverschijnselen (Didden, 1996).
TIJD VAN KARSTIFICATIE IN ZUID-LIMBURG
De Karstificatie van het krijt begint als de grondwaterspiegel zakt en bodemwater met koolzuur en humuszuren door de kalksteen sijpelt, als de poriënruimte niet meer helemaal gevuld is met grondwater. Mogelijk ontstaan ondiepe Karstverschijnselen al tijdens of kort na de afzetting van het krijt (Swennen & Dusar, 1997; Zijlstra et al., 1996). De meeste Karstvorming vindt plaats in het laat Tertiair, als de grondwaterspiegel tientallen meters zakt door de zeespiegeldaling, als het landijs sterk uitbreidt tijdens de ijstijden. Mogelijk neemt de Karstvorming wat in snelheid af tijdens de laatste ijstijd, het Weichselien, als de wind een pakket weinig doorlatende, kalkhoudende Löss als een deken over het landschap legt. Ook vandaag gaat karstificatie door, zolang er bodemwater sijpelt en stroomt naar afwaterend grondwater (Willems et al., 2007).
